donderdag 10 december 2009
El Jadida. Vandaag vertrokken uit Agadir, 7 uur Marokko tijd en om 14.00 uur waren we in El Jadida, 420km gereden. Konden vlot rijden, de weg was meestal goed. Hoe verder we naar het noorden kwamen, hoe groener het werd. We zien hier op deze camping dat zelfs het gras nog een beetje groen is. Onderweg zagen we hoe de landbouwgebieden werden besproeid, vele akkers kleurden al groen en die waren zonder een sprietje groen toen we er in oktober langs kwamen. Tot aan Essouira reden we de kustweg, prachtig met op vele plaatsen zicht op de enorme branding. Mooi man! We zagen de eerste tekens van de Kerst: met wintertaferelen beschilderde ramen en de bekende kerstkreten. En dat terwijl we in de korte broek rondliepen!
Vrijdag 11 december
Via de autosnelweg rijden we vlot naar Tanger. Onderweg op een parkeerplaats treffen we een merkwaardig stel jonge Nederlanders: zij waren op weg naar Mauritanië, maar konden vanwege de onveilige situatie niet verder. Deze jongelui maakten deel uit van een groep die met 20 auto’s op weg waren om die karren in Mali te veilen voor een goed doel: strijd tegen malaria. Hun belevenissen zijn te beluisteren op radio 3FM; op 23 december worden ze verwacht bij het glazen huis in Groningen. Om half twee zijn we bij de haven; mooi op tijd om met de boot van twee uur over te steken. Maar!!! Alles ging vlot, de passen werden vlot afgehandeld met behulp van een “gids” die voor de uitreiskaarten zorgde en ze invulde. De uitreispapiertjes, geel, kun je bij de politie krijgen. Het camperpapier was ook in orde, dus toen verder naar de man die moet kijken of je ook smokkelwaar of illegale personen bij je hebt. Die stuurde ons naar de scanner. Toen begon de tijd te dringen; waar is die scanner. Rechts de hoek om, doorrijden en achter de vrachtwagen gaan staan die ook gescand moest worden. Niemand die actie ondernam! Dus maar eens kijken of er beweging in kon komen. Drie mannen in een cabine kunnen dwars door de camper kijken, maar nu bleek Bets er nog in te zitten! Dus opnieuw, maar nu zonder Bets. Ok,. Alles goed. Papieren terug en dus naar de boot. Niet dus! De man met de schroevendraaier wil eerst een papier zien dat aangeeft dat we door de scanner zijn geweest. Heb ik niet gekregen! De hulp van de Schroevendraaier rent naar de scanner, komt hijgend terug en vertelt de Schroevendraaier dat we door de scanner zijn geweest. Als ik hem uiteindelijk met de arm om zijn schouders geslagen en met een lachend gezicht vraag wat nu zijn probleem is, schiet hij in de lach! De Schroevendraaier duikt onder de camper, tikt met de schroevendraaier ergens tegen aan en we mogen door. Om net de boot te zien wegvaren! Met de boot van 4 uur bereiken we om 5 uur, 6 uur Nederlandse tijd Tarifa. De vriendelijke politieagent wil nog even in de camper kijken, de douane wuift ons door en we zijn weer in Europa! Boodschappen doen bij de Lidl en daar overnachten we ook.
Zaterdag 12 dec. 09
Heerlijke rustige nacht op het Lidl parkeerterrein, zien de zon opkomen en gaan op weg. Bij Cadiz zien we een vlucht flamingo’s, prachtig. De kustweg ligt behoorlijk in de mist. Later hebben we ook in het binnenland nog behoorlijk mist. 70 km voor Salamanca zien we sneeuw op de toppen van de bergen, wij rijden op ruim 1100 m. Zo bruin en dor het binnenland van Spanje in september was, zo groen is het nu. Via de prachtige nieuwe, heel rustige snelweg rijden we ruim 820 km tot vlak voor Valladolid, Tordesillas, rechts richting Madrid. Daar zou een camperplek moeten zijn. Is er niet, maar vlakbij een prima parkeerterrein en daar staan we nu. Onder grote schijnwerpers, naast een autowas installatie. En die werd om 11 uur in de nacht nog even gebruikt!
zondag 13 december 2009
Prachtige wegen en weinig verkeer door Spanje. Dan wordt de lucht donker en begint het heel licht te sneeuwen, het is niet de moeite, maar wat staat ons nog te wachten? We rijden op 600-700 m hoogte, overal staan strooiwagens klaar om in actie te komen. Gelukkig beginnen we op tijd aan de afdaling. Op de hogere bergen ligt de eerste sneeuw. Het is wel even wennen; drie dagen geleden zwommen we nog in zee en nu is de temperatuur rond de 5 graden. Rond Biarritz is het flink druk, maar op zondag geen vrachtauto’s, dat scheelt. Na Bordeaux nemen we de N10 en vinden vlak voor Engouleme, om precies te zijn in Roullet Saint-Esthephe een prima CP, voorzien van verzorging.
maandag 14 december 2009
Vermoeiend! Wat een gekrummel! Dat betekent dus dat overal stoplichten en rotondes te nemen zijn. Het schiet dus niet op, van Tours naar Chartres, daarna loopt het wat vlotter. Uiteindelijk komen in Marcilly op een domaine terecht; kost €18,50. Midden in een bos, erg donker, maar we slapen er prima.
Dinsdag 15 december
Via een combinatie van tol- en tolvrije snelwegen komen we vlak voor Lille uit. We rijden een eindje om via Tournai, maar dat schiet goed op. Gent is het doel waarnaar we streven, de CP in ieder geval. Coördinaten blijken niet te kloppen, dan naar het adres, maar dat is veel te ver van het centrum. Dan op naar Woudrichem, 150 km verder. Bij Antwerpen een file, daarna gaat het vlot. De CP in Woudrichem kennen we, dus vlot gevonden. De CP ligt in de vesting, heel leuk in kerstsfeer gebracht. Gegeten bij een shoarmatent, daarna lekker onderuit voor de tv. Tegen een uur of 10 werd het koud, hoe kan dat? Gasfles leeg! In de tweede fles zit nog wel gas, maar hoeveel? Bij temperaturen van dik onder nul moet je wel zeker weten dat je gas genoeg hebt, dus? Als we toch gas moeten tanken, kunnen we ook wel naar huis rijden. Zo gezegd, zo gedaan en om half 2 in de nacht draait de Rubber Tramp de oprit op. Thuis! Na een rit van bijna 11500km zijn we a la maison! Het was fantastisch, we gaan zeker weer naar Marokko, een geweldig land, met geweldig vriendelijke mensen!

Zondag 6 dec. 09
We zijn aan het aftellen! Jammer, maar het is niet anders. Wat bevalt ons dit leven goed!! Stel je voor: ik zit aan het strand te typen, uitzicht op een prachtig geel zandstrand, zon op de kop en de camper achter ons. Net met Ma geskypt, maar dat was niet zo best, dus maar even via de mobiele. Voor de laatste keer geld gepind, de camping moet worden afgerekend, de stoffeerder gaat nog hoezen maken en dat doet ie ook niet voor niets.
Gisteren hadden we Margot op bezoek, wilde graag info over het importeren van een kamper. Wijntje en hapje erbij, gezellig. De bewaker die net bezig was met het water geven van de heggen, kreeg ook het schaaltje met hapjes voor gehouden. Pakte het schaaltje aan over de heg, at vervolgens alles op en wat hij niet zo snel op kon krijgen, pakte hij eruit en hield het in de hand. We kregen nog wel het bakje teug! Weer wat geleerd! Ha, ha.
Gistermiddag, we wilden net naar het strand lopen, vroeg een nogal opvallende vrouw, rode kleuren in haar blonde haar, mij of de zonnepanelen goed bevielen. Terwijl we ons daar over onderhielden, kwam haar man erbij. He, die ken ik: dr. Kalus uit Beieren! We hadden dit sympathieke stel ontmoet op een campinkje weken geleden. Een beetje een alternatief stel, onze leeftijd, die niets van “Rentnercampings” moesten hebben. Maar, zei zij, dit is helemaal niet wat we zoeken, maar ik moet eerlijk bekennen: “Es gefällt mich sehr, schön ordentlich, alles klappt”! Ach ja, zo beroerd is het niet om een beetje luxe te hebben, toch!
Blijf je wat langer op een camping, krijg je steeds meer kennissen; vrijdagmiddag met Jacques en Marianne gegeten op het zwembadterras en met die mensen raak je ook niet uitgepraat. De laatste tijd kommen we nauwelijks nog aan lezen toe, ook al omdat we op een centraal punt van de camping staan. Het wordt wel steeds drukker; men verwacht dat eind december/ half januari alle plaatsen wel vol staan. Dan kunnen de toeristen uitwijken naar een paar nieuwe campings een eindje verderop.
Wij gaan donderdag 10 december weer naar het noorden. We verwachten dat we een week onderweg zullen zijn, En Shalah!
Woensdag 9 dec. 09
Heb net precies de camping afgerekend, 26 dagen zijn we hier blijven plakken. Zo lang zijn we nog nooit op een plaats gebleven, maar wat ging de tijd snel!! En al die tijd schitterend weer. Vandaag weer naar het strand gereden, maar we moesten wat vroeger terug omdat de stoffeerder nog met onze inrichting bezig is. We hebben de voorstoelen van nieuwe hoezen laten voorzien en de dwarsbank achter krijgt ook een nieuw uiterlijk. Heel lichte Alcantara stof, ben benieuwd hoe het bevalt, maar de stoffeerder heeft prachtig werk geleverd. Wel moet je altijd pingelen over de prijs, maar dat vinden ze leuk en anders betaal je veel te veel. Gisteren ben ik met Ab, onze nieuwe overburen op pad geweest om een gasfles te kopen. Kastje en de muur kennen ze hier niet, maar van de enen buur naar de andere wel. Ik ben er nog niet achter van wie nu die gasflessen zijn, maar kopen kon ik ze niet. Uiteindelijk bij het camping winkeltje, maar die vroeg natuurlijk ook weer te veel; maar als je zelf weet wat het kost dan krijg je het ook voor die prijs. Hij vroeg 200 Dh, ik had voor aan de straat 120 Dh betaald, en betaalde nu 130Dh. Zo gaat dat hier overal.
Gisteravond een wijntje gedronken bij de fam. Kalus uit Beieren, bekend van eerdere berichten, Peter en Rosie. Hij heeft als leraar in BKK gewerkt en samen hebben ze heel veel gereisd, vooral in het Midden-Oosten. Nu waren ze voor het eerst in Marokko, maar gingen volgend jaar weer. Zo en nu gaan we Henny, onze trouwe lezeres, bellen want die is jarig vandaag! Gefeliciteerd meid, nog vele jaren met Jans en de kinderen.

Donderdag 3 dec. 09
Nog steeds op Atlantic Parc, 26 km ten noorden van Agadir. Maar vandaag, evenals gisteren, hebben we de coulissen even gewisseld; gisteren de gehele dag naar het strand geweest. De Rubber Tramp vlak aan het strand geparkeerd, stoelen naar buiten en een stranddag beleefd. We hebben zelfs gezwommen in de oceaan, heerlijk fris, maar goed te doen. Een beetje getennist op het strand, gelezen, maar vooral genoten van het prachtige uitzicht en het weer. Tot de zon onderging, ongeveer 7 uur Ned.tijd, zijn we gebleven. Prachtig, zie de foto’s!
Vandaag zijn we met Berlijn, Lutz en zijn vrouw, met de campers naar een andere supermarkt, waar voornamelijk Marokkanen inkopen doen, gereden. Vervolgens naar de Souk, waar in een jaar tijd veel was veranderd, maar nog steeds erg gezellig. Vooral de groentemarkt waar de kleine boertjes hun spullen verkopen, is erg schilderachtig. Prachtige sinaasappels voor €0,45 de kilo, heerlijk sappig. Maar er verandert veel; dus wil je nog het schilderachtige Marokko zien, wacht niet te lang! Na de inkopen naar een restaurant, keurig maar erg westers. Maar het eten in de restaurants ligt me altijd zwaar op de maag. Berlijn ging terug naar de Souk om de kleding die vermaakt moest worden weer op te halen, wij reden naar de oude Kashba boven Agadir. Vandaar een prachtig uitzicht over de baai. Als je door de ingang gaat, zie je boven de poort staan”Vreest God en vereert den Koning, 1746”. In zowel het Nederlands als het Arabisch. Die landgenoten zie je ook overal terug!
Betsy heeft een steen beschilderd en erop geschreven: Voor de mooie man en de nog mooiere vrouw. Die heeft ze samen met een potje jam in de tent van Berlijn gelegd. Lutz noemt zichzelf altijd ein schoener Mann, vandaar! Berlijn was verrast, maar wisten niet wat er op stond, domme Pruisen, dus maar even vertaald, lachen!

maandag 30 november 2009
Even een samenvatting van een paar “campingdagen”. Op een overwintercamping rijgen de dagen zich aaneen. ’s Morgens brood halen, ontbijten, koffiedrinken in de ochtendzon, want die schijnt hier altijd, een wandeling, een praatje maken, boodschapje doen, broodje eten en dan naar het zwembad. Daar lekker lui liggen op een heerlijk bed met matras, af en toe een baantje trekken, maar vooral veel lezen of een praatje maken. Of een flinke strand/berg wandeling maken. Als je langer op een plek blijft staan, leer je steeds meer mensen kennen. Zo had ik op het zwembad een gesprek met een Hamburger, niet die van de Mac, maar een echte. Hij had vroeger als job brouwerijen bezoeken. De Grolsch brouwerij kende hij heel goed; overnachtte dan in Winterswijk. Dus gesprekstof genoeg. Zaterdag was het een nationale feestdag; Aït el Kebir, het offerfeest. Dat merkten we vrijdag al: we liepen naar het strand via de voetweg door de rivierbedding. Allereerst kwamen we tussen de dromedarissen,45 stuks, terecht. Jammer, maar geen fototoestel bij de hand, want het is een heel leuk gezicht al die dromo’s met hun grote lippen de arganianoten uit de bomen te zien eten. En die bomen hebben hééél scherpe stekels. Toen we onder de brug door liepen, liepen een drietal jongens over de brug. Ze riepen ons in het Frans toe of we ook een schaap wilden hebben. Die worden op het offerfeest massaal geslacht. Om hun aanbieding kracht bij te zetten, maakten ze bewegingen alsof ze iemand de keel afsneden. Het is dan maar goed dat je Frans verstaat! Zaterdag was dus alles gesloten, ’s morgen was het winkeltje nog open voor het brood, maar daarna was alles dicht. Je kon wel terecht op het zwembad, maar geen bediening, geen bewaking.
Zondagmorgen 29-11 zijn we op de koffie geweest bij Jacques en Marianne. Een stel van hij 70 en zij 65 die permanent in een camper wonen. En echt geen grote camper, wel met een aanhanger erbij. Zij wonen 6 maanden in Marokko, gaan dan naar Frankrijk, waar ze een stuk grond hebben, wonen daar 3 maanden in de camper en gaan vervolgens nog 3 maanden naar Nederland met de camper. En dat doen ze al 10 jaar! Een heel leuk en keurig stel mensen die dit leven uitstekend bevalt. Zij hebben hun hele hebben en houden in de camper en aanhanger. Wat zul je dan een keuzes moeten maken! Op 5 december vieren we met hun Sinterklaas in het restaurant van het zwembad. Gisteravond zijn we met Margot en Cuxhafen( Margot en Claus) naar het restaurantje op de camping geweest. We hebben daar Cotelette d’ Angeau en een heerlijke salade gegeten. Het was weer gezellig met Cuxhafen, die in Duitsland op een recreatieterrein wonen en nu een half jaar in Marokko zijn. Zo zijn er blijkbaar vele. Plotseling hoorden we een gekletter op het zinkplaten dak. Het regende!! Onze eerste regenbui(tje) sinds we in Marokko zijn. Snel even naar de camper om het dakluik te sluiten en op de terugweg even “dancing in the rain”. Vanmorgen was het asfalt nog nat; de bomen waren wat groener doordat het stof een beetje er af was; er hing een opgewonden sfeertje bij de campingpoort. Waar je al opgewonden van kunt worden!
Afgelopen week hebben we ook paling gegeten. Jantje Smit en zijn broertje kwamen langs met een mand vol prachtige dikke palingen. Hun vader kwam vroegere jaren langs, maar die heeft zich dood gezopen! Kreeg waarschijnlijk te veel drank onderweg. We hebben eerst maar eens 1 paling, woog bijna een pond, gekocht voor €6,50. Achteraf hadden we er wel 2 willen hebben, maar je weet immers niet of ze ook echt smaken. Maar deze gerookte paling was echt fantastisch; veel vis en maar weinig vet. Nu maar wachten wanneer Jantje weer langs komt.
Vanmorgen een flinke wandeling langs het strand gemaakt; even met de vissers gepraat en die vertelden ons dat het morgen ging regenen en zij ook niet uit gingen varen, dus geen vis morgen. De temperatuur is ook wel wat gezakt; komt vandaag nauwelijks boven de 25 graden, maar wel zonnig met een windje. Als het morgen regent, gaan we boodschappen doen bij de Marjane in Agadir. Komt de Rubber Tramp ook eens weer van de plaats.
Dinsdag 1 december
Geen regen dus, weer een stralende hemel, geen wolkje te zien. Naar de Marjane geweest en daarna met Gerrit en Bernadette geluncht op het terras van het zwembad. We kregen deze lunch aangeboden omdat ik voor hen de tv en de waterkraan had gerepareerd. Deze mensen zijn echte wereldreizigers, gaan in april een jaar lang op reis in Amerika met hun eigen camper.

woensdag 25 november 2009
vanmorgen een verschrikkelijk bericht: vier vissers zijn verdronken! Hun kleine boot is omgeslagen door een vier meter hoge golf, en natuurlijk kunnen ze niet zwemmen, hebben geen reddingsvesten aan. Triest! De vis wordt duur betaald, zei Ma. Vanavond eten we slibtong, gekocht bij de visboer die hier een winkeltje heeft op het terrein, en die vis wordt gegrild door de restauranthouder. Die vis kost hier €4,50 per kilogram, volgens mij niet duur betaald. Een Marokkaanse salade en friet erbij, wijn van ons eigen huis, wie doet je wat! We hebben afgesproken met een Duits stel uit Cuxhafen, Margot en Claus.
Zo langzamerhand loopt de camping vol met overwinteraars. En dat trekt allerlei handelaren en handwerkslieden aan, bv. een tentenmaker die het druk heeft met de verkoop van matten, maar ook complete (kook)tentjes maakt, want koken doen de overwinteraars niet in de camper. Ook de verkoop van zonnepanelen loopt hier goed. Het schijnt dat de Marokkaanse regering subsidie op die dingen geeft. En satellietantennes lopen ook gesmeerd, gezien het grote aantal enorme schotels die bij de campers staan. Caravans zijn hier zwaar in de minderheid, nog geen 10%.
Vanmiddag ben ik op de fiets, Betsy naar het zwembad, het dal in gefietst. Eigenlijk meer een weg voor de ATB, maar de goede oude Gazelle doet het ook. Wel heerlijk rustig fietsen; ik kwam alleen een brommer tegen. Het schijnt dat aan het eind van het dal een vakantiedorp zal worden gebouwd, de waterleiding en riolering wordt al gelegd. Het gaat hier al net als in Spanje: veel bouwen en niets verkopen.
Het was gezellig met Claus en Margot, maar de restaurateur heeft geen notie van gezelligheid. Hij heeft alles keurig gedekt, rode tafelkleedjes, kaarsje erbij, maar wel grote Tl-buizen aan het plafond. Toen we hem daar voorzichtig op attent maakten, was hij het helemaal niet met ons eens; licht hoort erbij, punt uit! Hij had de zes tongetjes, die we bij de visboer hadden gekocht, heerlijk gebakken. Maar de volgende keer bak ik ze zelf, met minder olie.

zondag 22 november 2009
Vandaag met Margot, een Nederlandse kennis waar we af en toe een borrel mee drinken, naar de Marjane geweest. De Marjane is een grote supermarkt voor de buitenlanders en de rijke Marokkanen. In Tanger zijn we ook al in zo’n supermarkt geweest. Het is zo ongeveer de enige plek waar je alcoholische dranken kunt kopen. Voor de Marokkanen is er een speciale kassa, zij moeten zich legitimeren en beloven dat zij de drank kopen voor ongelovigen. En de gij geleufd dat! Op weg er naar toe, hebben we een nieuwe camping , nog gedeeltelijk in aanbouw, bezocht. Is van de zelfde eigenaar als deze, Atlantic Parc. Die nieuwe ligt pal aan zee op een rotsplateau, wordt vast wel leuk, maar is nu nog erg kaal. Op de terugweg hebben we ook nog even een blik geworpen, er lag anders troep genoeg, op de camping in de stad Agadir. Waardeloos, vies ding. Dat mensen daar willen staan!
Vrijdagavond hebben we gegeten in een klein restaurantje net buiten de poort. Het wordt gerund door twee oudere Franse dames die hier op de camping een vaste plaats hebben. Geheel ingericht met tuintje, echt gezellig; geen tuinkabouters! Voor een goede €6,- hadden we een menuutje: een omelet, gebakken in een schaaltje met wat groente, vis met frites, zulke lekkere frites hadden we nog niet gehad, en als toetje appelbeignets, ook lekker! De wijn hadden we zelf meegebracht, want die hebben ze niet. Vandaag bij de Marjane een gegrild kippetje meegenomen en die zijn lekker….!
Het is nu 17.16 uur, ned tijd, gauw weer naar buiten om van de zon te genieten, in de blote bast! We hebben nog nooit zo’n lange periode zo’n prachtig weer gehad, heerlijk. We gaan hier voorlopig nog niet weg. O ja, gisteren naar het zwembad geweest, naast de camping, hoort erbij. Ze hebben een aantal glijbanen, hele hoge, maar ook een soort carrousel. Je glijdt door een glijbaan, helemaal gesloten, en komt dan in een soort soepkom. Door je vaart glijd je een aantal keren rond voordat je door een gat in een waterbak valt. Spannend!

Maandag 16 nov. 09 Het is nu 14.20 uur, buiten 33 gr en in de camper 37 gr. Toch is het goed te verdragen die hitte, want het is ontzettend droog; je hebt de hele dag dorst! Vanmorgen om 8 uur was het al 24 gr., dat belooft een hete dag te worden. Om 11 uur gaan we naar het zwembad; ik snap niet hoe dat water zou koud kan zijn! Maar een kwartier kan ik het wel uithouden, maar Bets komt er helemaal niet meer uit. Die geniet echt. Op de camping hebben allerlei figuren hun zaakjes: zo is er de coiffeur (dames 100Dh, heren de helft), daarnaast zit de satelliet man, hier verkopen ze hele grote schotels. Moet nog eens achter komen waarom ze hier overal van die grote dingen hebben staan, die van ons, doorsnede 85 cm, geeft prima beeld, alleen de regionalen kan ik niet krijgen, maar daar kijken we zo wie zo weinig naar. Bovendien is het veel te lekker weer om binnen te zitten. Gisteravond tot 11 uur buiten gezeten. Naast de satelliet man zit de tentenmaker; hij maakt complete voortenten, luifels enz. Ook verkoopt hij matten om voor de camper te leggen, 25Dh m2. Iedereen heeft hier van die plastic matten liggen, wij nog niet. Doen we misschien nog wel, maar dan hebben we weer meer mee te slepen; wij blijven hier geen maanden! De echte overwinteraars slepen wat mee, b.v.: een grote camper met aanhanger. Op de plaats aangekomen, rolt daar een klein autootje uit of tenminste een motor of scooter. Verder wordt de luifel uitgebreid met allerlei zijflappen, worden windschermen om de plek gezet en vaak nog een extra tent. Tenminste 3 dagen noeste arbeid, maar je moet toch wat te doen hebben! De scooter, vroeger door mijn pedagogiekleraar meneer Bol “raceplee” genoemd, wordt ook echt gebruikt om naar de plee te racen. Verder hebben we nog 2 kiosken, waar zelfs Nederlandse boeken te koop zijn, 2ehands. Maar voornamelijk franse literatuur. En dan is er nog de tajine verkoper; deze man, traditioneel gekleed, zit de hele dag voor zijn handeltje en verkoopt niets. Nee, dan heeft Hamid, de kunstschilder meer werk. Je komt zijn kunstwerken in heel Marokko tegen, op de campers en caravans. Trouwens, hier zijn maar een paar caravans, eigenlijk alleen maar campers en enkele terreinvoertuigen met daktenten, maar die blijven maar een paar dagen. Woensdag 18 nov. 09 Gisteren toch maar een mat gekocht; dus als je nu op visite komt, hebben we de loper uitgelegd! Verder gebeurt er weinig op zo’n overwintercamping. Dinsdag werden plotseling een boel mensen actief; keurig gekleed ging men de poort uit: marktdag! Wij hebben onderweg genoeg markten gezien en hebben ook niets nodig. Onze dagelijkse behoeften kopen we om de hoek bij een klein winkeltje waar ik ’s morgens brood haal. 2 stokbroden voor 2,5Dh, nog geen kwartje. Wij zijn nu gewoon lui, slenteren wat rond, zwemmen wat en lezen veel. Wel zijn we alweer begonnen met de voorbereidingen van het vervolg van onze Marokko reis. Via Marrakesh gaan we naar de watervallen, de cederbossen naar Fez. Maar dan zitten we alweer een stuk noordelijker, dus daar wachten we nog el even mee.

woensdag 11 november 2009
Tamtattouchte( 37 km achter de Thodra kloof.)
Dinsdag 10 nov. Overnacht in Goulmima. In dit stadje is een Ksar(dorp) dat op de Unesco lijst staat. We hebben geen zin om door de nauwe steegjes te lopen o.l.v. een gids, we hebben onderhand al heel wat van deze dorpjes gehad. Dus lekker luieren op de camping en internetten. Een prima onbeveiligd netwerk waar we mooi op meeliften. Internetten is geen enkel probleem in Marokko; in alle dorpen zijn cybercafe’s of er is wel een onbeveiligd netwerk, al of niet met de extra antenne, te ontvangen. Mooi makkelijk!
woensdag 11 november 2009,
Al weer redelijk op tijd op pad. De route loopt nog steeds over een hoogvlakte van rond de 1000m. Onderweg bijna geen bewoning, alleen nomaden met hun kuddes, meestal geiten, maar ook zien we dromedarissen. Een pracht gezicht die beesten zo vrij te zien rondlopen. De nomaden wonen in grote tenten waar meestal wel een waterput bij is. In TINERHIR slaan we rechtsaf, het bord is niet meer te lezen, beklad! Waarom? Een slechte weg voert naar de Thodra kloof in de Hoge Atlas. Onderweg prachtige uitzichten over het dal, prachtig groen, maar alleen onderin het dal. Voor de ingang van de eigenlijke gorges, eerst een kaartje kopen, 5Dh. We vragen of we wel verder kunnen, want de weg is zo slecht. No problem! De weg is weer wat opgelapt, maar in de winter zijn grote stukken weg weggeslagen door het geweld van de rivier. Nu kun je met droge voeten de overkant halen! Op het nauwste gedeelte gaan de rotswanden zo’n 300m steil omhoog, prachtige rode kleuren. Van de voorspelde toeristenrommel geen sprake. We kunnen midden in de kloof parkeren, komt geen auto aan. Mooie plek om een boterham te eten. Op een hoogte van 1700m, verder maar weer. In Tamtatouchte naar camping Baddou, veel campings hier, geen enkele camper o.i.d. te zien. Tijdens een wandeling in het dorp zien we vrouwen bezig met de maïsoogst, alles met de hand. Vrouwen halen water bij de put, de watertank gaat op de rug. Geen kerel te zien! Door Bets charmes ontdooien de dames en wordt flink gelachen om het gepraat met handen en voeten. Op de terugweg worden we vergezeld door een viertal meisjes, die voordat ze thuis zijn, het liedje 1,2,3,4, hoedje van papier kunnen zingen! Leuke wichter! Als ze vragen om een dirham, vragen wij ook om een dirham, niets voor niets. Dan wordt gelachen en niets meer gevraagd! Prima camping, keurig sanitair en heet water, dus nu maar een keer niet douchen in de camper, scheelt weer schoonmaken.
Even wat data: we zijn sinds 9 oktober in Marokko, dus iets meer dan een maand. Hebben nu in totaal 6780km gereden, vanaf Rolde. Aan campingkosten in Marokko hebben we €170,00 uitgegeven. Aan uit eten gaan hetzelfde, en de Hymer Rubber Tramp lust gemiddeld 1L op 9 km. De prijs van 1 liter diesel is €0,66.
Donderdag 12 nov. 09
De camping eigenaar heeft nog even een foto van onze reisgids (Mit dem Womobil nach Marokko) gemaakt, want daar stond zijn adres in. Zijn zoontje of broertje?, hebben we een fooitje gegeven, want dat is een echt aanpakkertje. We rijden nu terug naar de hoofdweg en komen weer door de Thodra kloof, heen en terug dus! En mooi!!! Niet te filmen!! Kom je van de andere kant, ziet het er toch weer heel anders uit. Onze voor- en achterkant verschillen toch ook! Maar wat is het hier ongelooflijk mooi, ruig. Na een goede, niet erg opwindende, zeg maar saaie, 50 km duiken, liever gezegd, klimmen we de Dadeskkloof in. Deze twee kloven zijn echte highlights van Marokko, die moet je gezien hebben, anders…… Na een 20 km komen we aan een steile klim, echte hairpins, maar een goede weg, dus niet zo moeilijk. Boven aangekomen drinken we een sapje op een terras met uitkijk over de kloof. De eigenlijke engte ligt nog een paar km verder, lijkt veel op de Thodrakloof. Maar het mooiste komt nog! 37 km verder ligt een klein plaatsje, een nest, nix an, maar de weg er naar toe!! Grandioos, ongelooflijk, niet te filmen-fotograferen-beschrijven! Wat een landschap: het riviertje heeft zich zo diep in het landschap geslepen, prachtig. Maar ook alle aardlagen, van dieprood tot pikzwart met alle nuances er tussen. En dan die verschillende structuren: meestal heel “brekhaftig”, dan weer als lange vingers, als schilvers! Geweldig. Bets raakt er helemaal van ondersteboven; om de vijf minuten moet ik de veiligheidsgordel loskoppelen, de armleuning omhoog, fototoestel grijpen, deur openen en naar buiten springen, wel eerst de handrem erop! Maar het is niet te filmen!! Helpt niet, het moet! Onderin die diepe dalen liggen kleine, ontzettend keurige akkertjes, die via een ingenieus systeem worden bevloeid en er wordt hard gewerkt, veel door vrouwen maar ook door mannen. Veel mannen werken in de stad en komen ’s avonds met allerlei busjes naar de dorpen. Als we weer even op een parkeerplaats staan te genieten, komt uit het niets Mohammed, een herdersjongen te voorschijn. Hij spreekt vloeiend Frans en vertelt dat hij in de bergen woont. Hij vraagt niets, dus krijgt hij een glas jus en wat snoep. Op zijn teenslippertjes daalt hij even later de berg weer af. In de avondzon rijden we de laatste kilometers door het dal van de Kashba’s. Dat etiket dekt de lading al lang niet meer; de meeste kashba’s zijn verwaarloosd of zijn niet meer te zien door de lelijke betonkolossen die de Marokkanen die “het gemaakt” hebben in Europa, daar hebben laten bouwen. “Alles goed?”,klinkt het in goed Nederlands. Naast ons staan twee Marokkaanse jongemannen, in een mooie Mercedes. Even een praatje en vrolijk zwaaiend rijden ze verder. Wij vinden een plek voor de nacht op een enorm Hotel- en Campingcomplex. En ruimte? Wij zijn de enige gasten op de camping. Prachtig sanitair, wasplaats voor camper, zwembad enz. en dat voor 60Dh. Voor we een heerlijke warme douche nemen, genieten we eerst van een prachtige zonsondergang; het was weer een dag om in te lijsten!
vrijdag 13 november 2009
Het is een lange reisdag geworden: 300km! Eigenlijk veel te veel maar de plaatsjes onderweg waren niet bijzonder interessant; in Ouarzazate hebben we de camping bekeken, niets te doen, het stadje netjes maar verder weinig te bieden. Net voor dit stadje ligt een villa dorp “Royal Golf”, bepaald niet voor Mohammed met de pet, maar wij hebben er heerlijk rustig aan het stuwmeer gestaan. Verder maar weer. Onderweg komen we langs de filmstudio’s; hier worden veel Bijbelfilms opgenomen, nu een dooie boel. Omdat we besloten hebben om nu terug te gaan naar Agadir, even bij komen van al de belevenissen, nemen we de kortste weg. Da’s niet altijd de beste; op de kaart is het een rode weg, de N10, maar tot aan Tazenahkt is hij maar anderhalf spoor breed. Normaal gesproken komt er geen verkeer langs, maar nu is het net markt geweest en komen een heleboel marktkooplui met hun bestelwagens ons tegemoet. Die karren zijn zo overbeladen dat ze echt niet de berm in gaan. Het landschap is bizar; gitzwart, glimmend vulkanisch gesteente. Bets vindt het maar een eng landschap, maar het duurt ook weer niet al te lang. Toen we vanmorgen gingen afrekenen, heeft de chef ons het hele hotel laten zien. Wat een prachtige oosterse stijl: heel gezellige kamers, het restaurant maar ook de “grotwoningen”. In een heuvel heeft men 50 kamers uitgehakt, heerlijk koel was het daar! Het is een gigantisch complex: www.ksarkaissar.com. En voor campers geweldig, zelfs een wasplaats! De chef vertelde dat vaak in november/december sneeuw valt; wat zal dat prachtig zijn als de Hoge Atlas, die hier pal achter ligt, met sneeuw is bedekt. Enkele bergentoppen zijn hier hoger dan 4000m. maar voorlopig ziet het hier niet naar sneeuwen uit! Toen we door Tazenahkt kwamen, ging net de moskee uit, oppassen geblazen want de gelovigen liepen alle kanten op. Een eindje verder was de Iman nog niet zover; in de moskee was geen plaats meer zodat de gelovigen buiten stonden. Allemaal zo dicht mogelijk bij de moskee op de stoep, zeker wel honderd, in keurige rijen. In Taliouine stoppen we, het is vier uur. Een campinkje in het centrum, dat is ook de enige verdienste van dit verwaarloosde ding, zetten we de Rubber Tramp neer. Als we het dorp inlopen, komen we aan de praat met twee meiden van 14 jaar. Ze vertelden ons dat zij ’s middags en de jongere kinderen ’s morgens naar school gaan. In het centrum weer de bekende kleine winkeltjes; bij de slagers kun je ook een levend schaap krijgen, het beest lag vastgebonden voor de deur. De poelier heeft naast zijn bedoening een aantal kippenhokken, wel groter dan onze oven, met levende kippen. Welke zal het zijn? Roept u maar. Het vleesmenu bestaat dus uit schaap, geit of kip. Geen varkens! Dat is een onrein beest en wordt hier dus niet gegeten. Op een terras drinken we, Bets als enige vrouw, een milkshake van verse appel en banaan. De overige klanten zijn aan de thee of water. Geen alcohol in het openbaar! Terug bij de camper genieten we van een heerlijke zwoele zomeravond. We merken dat we weer dichter bij de kust zitten. In het oosten zijn de avonden veel kouder; de koudste nacht was aan het einde van de Thodra kloof, 5 graden! Taliouine staat bekend om de verbouw van saffraan, het duurste specerij ter wereld, volgens Lonely Planet kost dat spul 30Dh per gram, en dan moet je nog goed oppassen met het afwegen!
zaterdag 14 november 2009
Vandaag naar Agadir gereden. Prima weg zodat we de 220 km vlot konden overbruggen. Landschap ga ik maar niet beschrijven, maar het was de moeite waard. Vlak na het vliegveld is een grote supermarkt, de Metro, waar we wat vlees e.d. inkopen. Echt goedkoop is Marokko trouwens niet, vooral vlees en alcoholische dranken zijn flink aan de prijs. Groenten en fruit liggen op Nederlands niveau. Op de camping, Atlantic Parc is nog plaats genoeg, maar toch veel voller dan toen we hier drie weken geleden waren. In die drie weken hebben we bijna 3000 km gereden, wel hele mooie kilometers. We staan vooraan bij de ingang en hopen zo mee te liften op het draadloos netwerk, maar tot op heden heb ik nog geen verbinding. Jammer, maar wie weet komt dat nog. De vorige keer ging dat uitstekend. Ik moet eerst maar eens naar het cijbercafé hiero.
zondag 15 november 2009
Camping Atlantic Parc: we zijn nu aan het overwinteren, nou ja, een paar weken dan. Een overwinteraar maakt ’s morgens eerst de boel aan de kant (de vrouw) en haalt brood (de man). Ontbijten, ochtend wandeling langs het strand, sapje drinken op het terras, of koffie. Op het terras pal aan het strand ontmoeten we Jack en Marianne. Het wordt een gezellig gesprek; na 15 jaar Marokko weten zij wel wat te vertellen! Als we terug lopen, zie ik de rode gasbussen staan. Wat kost een complete bus? 120 Dh, heeft die vent in Tafraout me toch weer bedonderd voor 30 Dh en ik heb hem nog 20 gegeven voor het halen, tja zo heb je weer wat geleerd en leren kost geld, ha ha! Een vulling kost 42 Dh, nog geen €4,-. In Nederland betaal je minstens €15,-. Vanmorgen de gasfles gewogen, er zit nog 4 kg in ,maar we koken en koelen op gas. Stroom hebben we van de zon in voldoende mate dankzij de 2 zonnepanelen. Nog even het weerbericht om 12.00 uur Maroc time: in de schaduw 28 gr., wolkeloos en windstil. De avonden zijn heerlijk; je kunt tot laat buiten zitten.

Zondag 8 nov. 09 De Blauwe Bron van Meski
Gisteren een rustig dagje gehad, via Skype wat gebeld; geweldige uitvinding. In het restaurantje had ik plotseling Jan V voor de camera; kon hem gelijk de Sahara laten zien! We hadden een geweldige plek op dit campinkje Sahara. De voorkant van onze Rubber Tramp stond 5m van de hoge zandduinen af! Heerlijk om daar met je blote poten naar boven te klimmen. De stoelen boven op het duin gezet en genoten van de ondergaande zon. Wat een kleuren op die duinen, schuitterend! Veel toeristen gaan met de dromo’s de woestijn is, slapen daar in een tent en komen de volgende dag terug. Wij hebben genoten van het vanuit de verte aankomen van de karavaan, sommige met 20 dromo’s achter elkaar. Minder leuk dat er ook met vierwiel drives, quads en motoren wordt rond geracet. Haalt de romantiek van de Sahara behoorlijk naar beneden.
Vanmorgen afgerekend: 120Dh, voor 2 nachten, incl stroom, zwembad, douches (niet gebuikt), en dat voor een plek in de Sahara! Enige nadeel: de vliegen! Je loopt de gehele dag te meppen, ’s avonds geen probleem. Gisteravond buiten pannenkoeken gebakken; onder de heldere sterrenhemel, glaasje wijn erbij, what a live!
In Rissani en omgeving wordt de koning verwacht; overal vlaggen en spandoeken. Auto’s rijden versierd rond. In Rissani staat het mausoleum van een van de grootvaders van de koning. We wilden dit graf bezoeken, maar vanwege de schoonmaak voor het bezoek, was het gebouw gesloten. Een vriendelijk meneer deed voor ons de poort open zodat we toch naar binnen konden kijken: de bekende mozaïeken en ornamenten, maar mooi. De meneer raadde ons aan om de kashba, die tegenover het mausoleum ligt, te bezoeken. Het is de oudste kashba van Marokko, tegenwoordig wonen er in de steek gelaten vrouwen. Vroeger woonden hier de Arabieren, de Alaouiten, de Joden en de slaven in goede harmonie. De smalle gangen zijn overdekt zodat het er altijd koel en donker is. Betsy had een onverwachte ontmoeting, het was meer een botsing, met twee vrouwen. Die begonnen meteen aan haar kleding te voelen, dus zij aan de kleding van de vrouwen, lachen! We rijden vervolgens door het ZIZZ-dal, de rivier heeft zich een weg uitgegraven door een hoogvlakte. Als we boven op de hoogvlakte zijn, hebben we een prachtig uitzicht over het groene dal. Overal dadelpalmen, de oogst is in volle gang. De dadels liggen op verschillende plaatsen te drogen. Buiten het dal is het woestijn; niets groeit er. Toch leven de nomaden hier met hun kuddes geiten en schapen. Mooie plek voor de lunch. Vervolgens gaat het in flinke vaart, ja ja, de vijfde versnelling kan weer worden gebruikt, over de hoogvlakte, ong. 1000m hoog, naar Meski. Daar belanden we op de Camping Source Bleue de Meski. Mohammed ontvangt ons heel vriendelijk, leidt ons rond en nodigt ons uit voor de thee als we het er aan toe hebben. Het blijkt dat Mohammed niet de gedachte campingchef is, maar verkoper van het souvenirwinkeltje naast de ingang. Maar enfin, de thee, ook wel “Berberwisky” genoemd, smaakte goed en een tajine hadden we ook al willen hebben. Mohammed heeft hem voor ons geprepareerd, dus binnenkort maar eens gaan gebruiken.
Het campinkje is een droom, wel een natte, want er stroomt een beekje doorheen en er is een bron, la Source Bleu, bleu omdat hier vroeger de Blauwe mensen woonden, de Touaregs. Over het gehele terrein staan palmen, vanuit een wortel groeien 3-4 palmen, zodat overal schaduw is. Het is te warm om constant in de zon te zitten en die schijnt hier onafgebroken! We zijn nu een maand in Marokko, we hebben nog geen buitje gehad! De bron voorziet het zwembad van vers water, zo schoon dat er vissen in het zwembad zwemmen! In deze tijd van het jaar is het heel rustig, een groepje Engelsen, een Fransman, een Nederlander en wij, that’s all. Het voorjaar is vooral de tijd dat de toeristen komen. Kees en Deliah, Joke en Dick kennen ze wel, zijn frequente bezoekers van dit terrein, volgens Mohammed.
Maandag 9 nov. 09
Vanmorgen een wandeling door de ksar, het dorp, gemaakt. De oude kashba heeft men verlaten, is al behoorlijk vervallen. Het nieuwe dorp is wel op de traditionele manier gebouwd. Ik heb een bouwvakker nog even geholpen; hij deed te weinig kleistenen op de Camion de Maroc, de kruiwagen. Die kleistenen worden op dezelfde wijze gemaakt zoals vroeger in Drenthe de baggerturven; vloeiveld- stro erdoorheen trappen- inklinken- stenen steken- kiepen- drogen. Met kleispecie worden ze aan elkaar geplakt. Wat vinden deze mensen het leuk als je interesse in hun werken toont. Opvallend dat in het dorp bijna alleen afstammelingen van de zwarte slaven wonen. Vandaag 2x de tajine gebruikt; de 1e keer om een omelet te bakken, de 2e keer een complete maaltijd. En het smaakte prima!! Het ding past precies op ons brandertje, dus we hoeven niet binnen te koken, dat scheelt weer met de warmte binnen. Warmte: in de zon is het te warm, in de schaduw word je te koud, dus wat heen en weer huppen. De nachten zijn behoorlijk fris, zo’n 10 gr. maar we zitten dan ook op ruim 1000m hoogte.

Donderdag 5 nov. 09
Ouarzazate- Tazzarine
We kijken nog een keer achterom naar de Kasbahs! Wat prachtig; geen wonder dat hier heel wat films zijn opgenomen, o.a. Sodom en Gomorrha van Orson Wells. Heel wat Bijbelfilms worden in deze buurt opgenomen, figuranten genoeg; je hoeft ze niet om te kleden! Mozes zou door op de rotsen te slaan, een bron te voorschijn toveren; wij hebben het hier ook geprobeerd! Het enige wat er gebeurde was dat Betsy de stenen om de oren vlogen, geen spoor van water. Achter OUARZAZATE rijden we door een soort maanlandschap; niets groeit er. Af en toe een kleine oase waar nog wat groen te zien is, maar verder alleen steen. Het is een enorm gelaagd landschap; aan de ronde keien die in de grondlagen vastzitten kun je zien dat deze bergen vroeger deel uitmaakten van een rivierbodem. Het is heel erg imposant! Als we halverwege een kleine pas zijn, hoogste punt 1660m, staat een oude auto aan de kant van de weg en een van de twee mannen probeert ons te laten stoppen; heeft zgn. pech. Maar we kennen de truc: als je stopt, vraagt een van de mannen of hij mee mag rijden naar het dichts bijgelegen dorp om hulp te halen. Doe je dat, dan word je als dank uitgenodigd bij de familie voor een kopje thee en vervolgens zit je in een tapijtzaakje waar je bijna niet meer zonder tapijt uitkomt! De jongens krijgen 25% provisie. In totaal turven we 4 “pechgevallen”. Als we over de pas zijn, komen we in de Draa vallei; een prachtig groen lint tussen donker rode en gele bergen. Wat een contrasten! Opvallend is dat we onderweg steeds meer zwarte mensen zien; afstammelingen van de slaven die hier tot in de 18e eeuw van uit de Soedan en Malie naar toe werden gesleept. In een dorpje onder weg is het marktdag. Oppassen geblazen; het wemelt er van de Berbertaxi’s. iemand heeft blijkbaar een levend schaap gekocht, want hij heeft het schaap dwars voor zich op zijn ezeltje gelegd. Even buiten de stad zien we een plek waar de AAA (Allahs Anonieme Alcohilisten) hun hangplek hebben; allemaal scherven van bier- en drankflessen. In TAZZARINE vinden we een schattig campinkje; het is of dat we in een oase staan. Onder de palmbomen, het restaurant is bedekt met palmbladen en op verschillende plekken staan kleine bedoeïenententjes die je kunt huren. Veel campers kunnen er niet staan, met 2 campers is het al voor de helft gevuld. Een Française, die hier net is aangekomen, roept ons toe dat dit Marokko het mooiste land ter wereld is! We zijn nog niet overal geweest, maar een mooi land is het zeker! Vandaag geen TV ontvangst, we staan teveel tussen de palmen om iets te kunnen ontvangen.
Vrijdag 6 nov. 09
Tazzarine- Hassi Bedi: vandaag een tocht langs de rand van de Sahara. Het eerste stuk heeft veel landschap, maar wat moet je ermee? Het lijkt wel geasfalteerd! Zo zwart, totaal leeg, geen enkele begroeiing. Is dat mooi? In ieder geval erg indrukwekkend. Na ALNIF wordt het landschap interessanter; bergachtig en met prachtige plooiingen. Hier drukt de Afrikaschol tegen de Europaschol. Af en toe zie je nomaden met hun kudde zwarte geiten. Via een bord: Attention ensablement, worden we gewaarschuwd voor het gevaar van zandverstuivingen. De Sahara strekt zijn begerige klauwen uit naar het noorden. Op ver schillende plaatsen wordt een soort helmgras aangeplant om het verstuiven van het zand tegen te gaan. Een wonderlijke ervaring: zo rijd je door een gortdroog, pikzwart landschap en opeens een groene oase. Hier is water, dus er groeit wat. We zien zelfs aardappelen in de bloei staan. We zien fossielenzoekers, maar ook schooltjes staan. Ondanks dat de Marokkaanse regering geen cent in kas heeft, probeert ze wel de nomadenjeugd naar school te krijgen en op die manier het analfabetisme te bestrijden. Over de koning gesproken; die komt vandaag of morgen hier in deze streek op bezoek, dus: massa’s vlaggen en spandoeken. Vlak voor de rivieroase TAFIFALT, met zijn 600 dorpen en 500.000 mensen, zien we een kudde dromedarissen bij een meertje. Yes, onze eerste echte in het wild lopende dromedarissen, prachtig. In het plaatsje N’KOB willen we de kasbahs, 45 stuks, gaan bekijken, maar als we het dorp binnenrijden, gaat net de school uit. Dan is er van rustig rondkijken geen sprake meer, dus maar door, jammer. In RISSANI is o.a. nog een praalgraf van een van de voorvaderen van de huidige koning te zien, maar we willen nu eerst naar de echte zandwoestijn, dus rijden we richting MERZOUGA. Daar zien we zoveel dromedarissen rondlopen, dat we niet meer stoppen, behalve als ze vlak voor ons de straat oversteken. Vlak voor MERZOUGA gaat een asfalt weg links naar HASSI BEDI. Daar moeten we naar toe om op de camping SAHARA te komen. Dit adres hebben we gekregen van een Duits stel op de vorige camping. We staan nu geparkeerd op 5 meter van de zandduinen. Van hieruit worden tochten door de woestijn op een dromo georganiseerd. Vanmiddag vertrokken 20 jongelui op een dromo; ze overnachten dan in de woestijn en komen de volgende dag terug. Leuk gezicht, maar voor ons hoeft dat geschommel niet. De zonsondergang hebben we bekeken vanaf een duin! Schitterend gezicht zo de kleuren te zien veranderen. Douchen doen we maar weer in de camper; die douches op de campings, daar moet je heen en weer springen om nat te worden. En zou gauw het donker wordt, is het warme water op. De grootste hitte is nu ook wel voorbij; overdag 25 gr, ’s nacht 15 graden. Niet verkeerd voor 6 november, toch!

donderdag 29 oktober 2009
Vandaag onze laatste dag in Tafraout, dit heerlijke stadje in die overweldigende natuur. Vanmorgen weer een einde gefietst, de Châpeau de Napoleon bekeken en bij terugkomst een drankje gedronken op een terrasje. Wat zou hier een tappilsje lekker smaken, maar ja, dat hebben ze niet. Het is weer een hele warme dag, ruim 30 gr. in de schaduw. Dus maar kalmpjes aan!
Vrijdag 30 oktober 2009
Om 9 uur zitten we al te ontbijten op 1500m hoogte met een geweldig uitzicht. Vroeg opstaan, naar de plaatselijke Plus, een mini uitgave, maar er is van alles te koop en maar weer op pad, de neus achterna. Het doel voor vandaag is Taroudannt. Maar voor we daar zijn, rijden we eerst een van de mooiste wegen van Marokko! Het is alsof we door de Grand Canyon rijden, wat een natuurpracht. Iedere keer verbazen we ons over het feit dat deze omgeving zoveel lijkt op het westen van de USA. Maar hier wonen overal mensen, vriendelijke mensen die ons hartelijk toezwaaien; waar vind je dat nog? En bijna geen verkeer, ook een zaligheid. Overal de lemen huizen, wel vaak totaal vervallen en onbewoond. Mensen hebben deze "natuurhuizen" verruild voor lelijke betonklossen, met een vies roze kleurtje, jammer. Vanuit het niets duikt een stuwmeertje op; pas nieuw want de palmboom steekt nog met zijn kruin boven het water uit. De kruin is wel bruin, ipv groen zoals op de foto van onze reisgids. Wel mooi bewaard gebleven is de Agadir van Tizourgane. Een agadir is een soort kasteel waar vroeger belangrijke documenten en zaaigoed werd bewaard. Ook konden de boeren daar naar toe vluchten in geval van nood. Na een kleine 200 km doemt de stadsmuur van Taroudannt voor ons op. De gehele stad is nog omgeven, 7,5 km, door muren en torens. Bij het hotel Palais Salam vinden we een prima bewaakte CP, 20 Dh voor de bewaker die ons vriendelijk begroet. Hij zal vannacht over ons waken! Het is nog vroeg in de middag en behoorlijk heet, 30+. Willen wel een rondwandeling maken, maar komen niet verder dan de tuin en het terras van Palais Salam. Hier is het heerlijk, een zelfs vochtige warmte, waar bananen bomen groeien. We wanen ons in Thailand! Na een sapje zoeken we in het tegenover gelegen park de schaduw van de palmen op. Leesboek erbij, prima! Tegen vijven gaan we een toertje op de fiets door de stad maken; weer de heerlijke chaos van winkeltjes en kraampjes en heel veel fietsers! Niet alleen kinderen, maar zelfs moeders met kinderen achterop! Zoveel fietsers hebben we nog niet gezien. Vanaf een terrasje bekijken we deze chaos. Aan het begin van de avond gaan de lampen aan, zelfs een soort kerstverlichting, ook in het park. De tijd voor de jeugd! Dat kon wel eens een onrustige nacht worden. Echt niet! Om 10 uur was het doodstil, maar nog te warm om in de camper P&W te kijken. Een goed alternatief, BVN zendt alles een uur later uit, of je kijkt naar de herhaling. Als we eindelijk in bed liggen, zien we een bijna volle maan en een stuk verlichte stadsmuur door hat dakluik, geweldig! Camperen=genieten!!
zaterdag 31 oktober 2009
Vandaag gaan we een moeilijke, volgens het boekje, pas in de Hoge Atlas rijden. De Tiz n’Test. Dit gebergte kent een tiental bergen die boven de vierduizend meter uitkomen! Richting Marrakech. Dus vroeg op pad. Als we bij restaurant "La Belle Vue" aankomen, hebben we de grootste pashoogte, 2100m al bijna bereikt. De pas was niet echt moeilijk, maar smal en slecht wegdek. Geen hairpins en bijna geen tegenliggers. Dan wordt het schuifelen, maar er is altijd wel een plekje te vinden om elkaar te passeren. Hier willen we vandaag en vannacht blijven. Als Bets vraagt of dat ok is, vindt de baas het helemaal prima omdat we er ook nog een menuutje willen nemen. We staan met de snuit van de Hymer bijna op het terras. Als menu nemen we een salade met omelet, plus een fles water. De omelet is klaargemaakt in een kleine tajine. Als toetje krijgen we pp een appel, 2 mandarijnen en een trosje druiven. Kosten: 150 Dh, €13,50, en niet pp! De mandarijnen worden in het Souse dal, waar we doorheen zijn gekomen, verbouwd. Vroeger zag je bij ons in de winkels ook sinaasappelen uit Maroc in de winkels, maar sinds het Spaanse Andalusië, met EEG geld, is vol gezet met sinaasappelbomen, komen de Marokkaanse appeltjes van oranje het land niet meer in. Zo zie je maar weer hoe landbouwpolitiek en ontwikkelingsbeleid elkaar tegen werken! Veel mensen laten zich door een gids in een 4x4 auto rondrijden. Dit is wel het domein voor die bakken; soms verlang ik er weer naar, naar die ouwe, maar niet trouwe, Discovery! ’s Avonds wordt de tajine bij ons in de camper afgeleverd, leuke ervaring. Vannacht gaan de dekbedden weer over; het koud hier in de nacht, 15 gr. en volle maan!
Zondag 1 november 2009
De etappe gaat naar Marrakesh, een flink stuk door de Hoge Atlas. Smal, slecht wegdek, maar geen moeilijke bochten, bijna nergens vangrails. Hier moet je dus niet rijden als het flink heeft geregend, want de bergen zijn er brokkelig, "een brekhaftig spul"! Onderweg zien we bij een verlaten restaurant nog een prachtige CP, misschien een volgende keer. Een goede 100km voor Marrakesh bezoeken we een ruïne van een moskee uit 1200. Wordt aan gewerkt om deze prachtig gelegen moskee weer op te knappen. Het dicht bij gelegen plaatsje TIN MAL was de machtbasis van de dynastie der Almohaden. De moskee is nu een museum en daarom mogen wij ongelovigen, tegen betaling, het gebouw van binnen bekijken. In het plaatsje Asni gaat rechts een weg omhoog naar de Jebel Toubkal, de hoogste berg van de Atlas, 4167m hoog. Daar is ook het wintersportgebied van Marokko. We zien al een beetje sneeuw liggen. Op 28 km voor Marrakesh eten we in een prachtig restaurant, Le Jardin des Roses, een heerlijke salade en drinken wat. Effe bijkomen van de vermoeiende rit. Dit restaurant heeft een zwembad en een prachtige tuin; naast de tennisbaan voldoende parkeerterrein voor groepen, iets voor Vagebond. Via een prachtige allee van palmen, dubbelbaans, rijden we Marrakesh in. Achter de Koutoubia Moskee is een prachtige, bewaakte parkeerplaats. Daar moeten we naar toe; maar het is zondag en dan gaat iedereen naar de stad, dus druk!!!! Een regelrechte chaos, geen verkeerslichten die ook maar iets regelen, geen agenten. Rij maar raak, maar raak mij a.u.b. niet! Maar we komen waar we willen zijn, dank zij "Truus" . Wat een plek: op enkele minuten lopen van het beroemde Jaama el Fna-plein, bewaakt door een nachtwacht die nu herkenbaar in aan zijn gele pet met opschrift: Fietsen in Amsterdam. Tegen vijven gaan we op pad; eerst het genoemde plein, dan de souq. Eten doen we op het plein in een kraam. Wat een mensen, maar wat een sfeer als het donker wordt, geweldig! Terug bij de camper, stoelen naar buiten en genieten van de heerlijke avond. Wat een weer!
maandag 2 november 2009
Tegen vijf uur worden we gewekt door de Imam van de Kouttoubia moskee; hij zingt niet mooi,maar verschrikkelijk hard! Mohammed zal de grootste wel zijn, maar zijn dienaren wel de grootste herrieschoppers! Maar enfin, het hoort erbij hier. Vanmorgen dus vroeg op pad, nee niet zo vroeg! Met de fiets naar de Tombeaux Saadiens, de graven van de Saadiens, het Bahaia Palais, Joodse kerkhof,Medersa Ben Youssouf en Marokkaanse museum. Om overal te komen moet je door de oude wijken, waar je het echte Marokkaanse leven ziet. Hier geen zeurende verkopers, maar gewone, vriendelijke mensen, die niet gewend zijn aan toeristen en het leuk vinden dat zij ook eens bekeken worden. Op het kerkhof spreken we een oude Joodse dame. Zij vertelt ons dat het geen enkel probleem is voor joden om tussen de moslims te wonen. De meeste joden zijn naar Israel verhuisd, maar Marokko kende al eeuwen een joodse bevolkingsgroep die, evenals de moslims, ook uit Spanje gegooid (1492) werden toen de christenen het weer voor het zeggen kregen. De joodse buurt, de Mellah wordt nu bewoond door de moslims. De Medersa Ben Youssouf was een theologische hogeschool daterend van 1600. Het is een prachtig voorbeeld van islamitische kunst; in de hal hangt een foto van Willem en Maxima. Het museum Marrakesh is een mooi gebouw, de inhoud stelt niet veel voor. Maar op dit moment is er een expositie van Chayan Koï, voor ons een onbekende kunstenaar. Prachtige collages en de "vakantieboeken" waren echt kunstwerken, prachtig.
Na dit alles, hadden we wel even behoefte aan onze CP, met bijbehorende stoelen en schaduw.
Dinsdag 3 nov. 09 Marakesh-Ouarzazate
Hoe moet je het onbeschrijflijke beschrijven? Want eigenlijk is het niet te beschrijven wat we vandaag allemaal gezien hebben! We zijn gewoon moe van alle indrukken die we onderweg hebben opgedaan, zoveel moois. Wat een land, wat een landschap, schitterend! Ik begin maar gewoon bij het begin van de dag: het was bewolkt! Eerst maar zien dat we de stad uitkomen, maar dat gaat vrij simpel, hoewel het al flink druk is en de Marokkanen ware meesters zijn in het niet opvolgen van de regels. Bij een benzinepomp tanken we 80L water voor een fooi, 10Dh, bij de Metro, een groothandel, doen we boodschappen. Op luxe producten zoals Frico kaas, zit 20% BTW! Op brood, 0%. De zuivelafdeling is zo gekoeld, dat er jassen hangen bij de ingang. Alles is er te koop. En dan gaat de reis, ruim 200km naar OUARZAZATE in de zuidelijke Atlas. Al snel zijn we in de bergen,en breekt de zon weer door, maar op het nog vlakke gedeelte komen we weer veel "Berber-Taxis", ezels tegen. Het is echt een andere wereld! Langs de weg in de bergen worden overal bergkristallen, vaak knalrood gekleurd. Het blijkt dat die kleur uit een potje komt, ha ha! Maar de kleuren van het landschap komen niet uit een potje, maar zijn zo mooi! We hebben zelden zoveel verschillende kleuren in een landschap gezien; het is alsof je door de Grand Canyon rijdt, grandioos! Als er maar water is, is er begroeiing. Wat een werk hebben deze mensen gehad om overal terrasjes aan te leggen en daar op ingenieuze wijze irrigatiekanaaltjes naar toe te leiden, maar het werkt. Overal worden appels, groenten en dadels verbouwd, in drie etages. De Arabieren hebben tijdens hun bezetting van Spanje daar ook kanalen aangelegd; het heeft tot in de 20ste eeuw geduurd voordat de Spaanse landbouw weer enigszins op dat oude niveau was. Om de dorpen te zien, moet je de camper aan de kant zetten; de dorpen zijn gemaakt van gestampte klei en die klei heeft de kleur van de omgeving zodat de dorpen moeilijk zijn te onderscheiden. De klei wordt gemengd met stro, tussen mallen gestampt en steeds verder omhoog getrokken. Zo zijn complete kastelen gebouwd, de Kasbahs. Deze dorpen harmoniseren op een schitterende manier met het landschap. Vlak voor OUARZAZATE, 20 km, slaan we links af en rijden naar AIT BENHADDOU, een Berberdorp dat op de UNESCO lijst staat. Het dorp bestaat uit zes kasbahs die in elkaar gegroeid zijn. Voor vandaag genoeg indrukken; we bekijken het dorp nu alleen van een afstand, maar wat mooi! Alsof zandkunstenaars aan het werk zijn geweest! Maar nu naar de camping!
woensdag 4 november 2009
Ait Benhaddou. Na een heerlijke stille nacht, je zou bijna zeggen heilige nacht met al die ezelrijders, gaan we vroeg op pad naar de Kasbahs. In het riviertje heeft men stenen gelegd, zodat de oversteek bij weinig water, wat meestal het geval is, geen probleem op levert. Een viertal jochies zien ons aan komen en "mama" wordt keurig bij de hand genomen en over de stapstenen geleid. Pp een Dirham, jochies ook weer blij. Via trappen komen we door en boven de kasbahs uit; wat je allemaal uit klei kunt maken. Boven op de top zitten we in de schaduw, het is nog steeds prachtig weer, te genieten van het landschap: een akkertje van 10x10m wordt door een grote trekker geploegd, een ezeldrijver drijft zijn vier ezels, beladen met mest, naar een akkertje, in de verte zien we de Rubber Tramp op de camping staan. Wat een rust hier! Alleen in het rivierdal is het groen, daarbuiten een gortdroog land waar niets, maar dan ook niets groeit. Allah laat er alleen stenen groeien en wel in grote getale. Langzaam dalen we weer tussen de kleihuizen af, via de rivierbedding lopen we terug naar de camping. Zo omzeilen we de souvenirhandelaren, hoewel die helemaal niet zo opdringerig zijn. Tot nu toe ook geen last van vervelende kids gehad. Hopelijk blijft dat zo. Het is nu 14.00 uur Marokkaanse tijd, 1 uur vroeger dan Ned tijd, en de thermometer geeft 28,5 gr aan. De koelkast maakt overuren. Ga nu zo naar het internetlokaal om deze berichten te verzenden en om contacten te leggen, als het lukt. Contacten lukt; soms. Fotos naar webalbum lukt niet

zondag 25 oktober 2009
Fort Bou-Jerif. Een prachtige camping in the middle of nowhere! Je weet niet wat je ziet als je via de piste, een rotweg van 9 km, de kampeerplaats, annex hotel-restaurant nadert. Groene palmen, groen gras, groene bomen. Zoveel groen hebben we de gehele dag niet gezien. Vanmorgen vertrokken uit Sisi-Ifni, was een heerlijke plek, maar we hadden gisteren de gehele dag mist en vandaag leek het er weer op, dus maar weer on the road! De eerste stop was in Sbouya, een heel klein dorpje aan het eind van een prachtig weggetje, 18km lang door cactusvelden. Hier worden cactussen aangeplant om na verloop van tijd te worden geoogst. Van de knoppen wordt marmelade en van de bladeren worden geneesmiddelen gemaakt. In Sbouya wordt dat gedaan door een coöperatie van vrouwen. Jammer, maar op zondag is de fabriek gesloten. We werden in no time omringd door een drietal alleraardigste jongentjes van een jaar of tien. Vroegen niets, maar we hadden gisteren bij de pattiserie zoete koekjes gekocht. De jongens vonden ze heerlijk! De volgende stop was Plage Blanche, ook weer zo’n plek aan het einde van de wereld. We hadden verwacht dat daar wel wat campers zouden staan, zodat we daar de nacht konden doorbrengen. Geen camper te zien! Wel een prachtig gebied met een lagune, veel watervogels, stuifduinen. Het wordt de poort naar de Sahara genoemd. Die zie je een eindje verder liggen; alleen maar zandduinen. Toch wonen hier nog mensen, nomaden die met hun geiten, schapen en kamelen rondtrekken. We hebben voor het eerst dromedarissen zien “grazen”. Omdat er verder niemand was, zijn we na een poosje teruggereden en de piste naar Fort Bou-Jerif genomen. Overal alleen maar cactussen, maar niet het aangeplante soort, dat uit Mexico is ingevoerd, maar een soort bollen. Echt een landschap voor Rob, liefhebber van cactussen. Tijdens de late middagzon hebben we het fort bezocht. Totaal vervallen; is gemaakt van gestampte kleistenen en dat verweert snel. Het fort was nog tot 1969 in gebruik. Tot 1956 werd het bewoond door het franse vreemdelingen legioen, 200 mannen. Zo mooi in het avondlicht! Over een half uur gaan we eten in het restaurant; voor het eerst vlees van een dromedaris eten, ik dus. Betsy houdt het bij de kip.
We zijn de enige gasten en worden met alle egards ontvangen! In het gastenboek zien we maar twee landgenoten staan, terwijl we zeker weten dat Joke en Dick met hun hele club er ook geweest zijn. FBJ is echt een plek voor de 4x4 jongens zoals we zien in het gastenboek. We krijgen eerst een Marokkaanse salade dan de tajine dromedair en poulet! De kelner haalt de puntmuts van de tajines af, vraagt voor wie de poulet is en zet dan de schotels voor ons neer. Vol verwachting bekijk ik het vlees van de dromedaris; lijkt me wel een kleine zeg ik tegen Bets. Proef, smaakt naar kip! Volgens mij heb ik jouw kameel zegt Bets, met een gezicht dat er niet naar uitziet dat zij iets lekkers heeft geproefd. De kelner zag het verschil dus niet en we ruilden de schotels. Dromedaris smaakt naar….?? Naar dromedaris! Probeer het zelf maar eens; het is te pruimen! Fles wijn erbij, prima Marokkaanse wijn, €13,-. Lekker toetje, een prima maal dus. Voor Marokkaanse begrippen niet goedkoop, maar de ambiance mag ook wat kosten. Na een gezellige praatje met de chef, op naar de camper. Midden in de nacht werden we wakker, even naar buiten kijken en…. Zoveel sterren aan de hemel, halve maan en verder geen geluid of ander licht. Fantastisch!! Op de camping wordt de stroom verzorgd door een aggregaat en dat gaat om 11 uur uit. Fort Bou-Jerif, een aparte ervaring!

maandag 26 oktober 2009
Vroeg uit de veren want we wilden de zon op zien komen in de woestijn. Een strak blauwe lucht, geen wolkje te bekennen en dan komt de zon boven de heuvels uit. De lucht kleurt eerst geel en gaat langzaam over naar steeds witter, tot plotseling de zon tevoorschijn komt. Een fantastisch schouwspel van kleuren. Als we via de piste weer naar de asfaltweg rijden, zien we hoe geweldig mooi het landschap is, zoveel felle kleuren. Overal sporen van wat een regenbui kan aanrichten, want buien kunnen hier ook vallen, grote kloven in de rotsbodem. We besluiten om een stukje af te steken en daar door hoeven we ook geen saaie hoofdweg te rijden. Het is maar een smal weggetje, maar goed te rijden. Al snel slingeren we de bergen van de Anti-Atlas in. Onderweg zien we nomaden die hun tenten hebben opgeslagen op een van de weinige vlakke stukken grond. De bodem is fel roodgekleurde leem met rotsen. In de droge beekdalletjes staan wat struiken en bomen, vaak fel groen in het blad. Echt prachtig. Op 1200m hoogte komen we op een hoogvlakte die redelijk bevolkt is; overal kinderen die naar school lopen en die vrolijk naar ons zwaaien. Dat doen ook veel volwassenen. Scholen zien er trouwens goed uit. Als we weer afgedaald zijn tot 600m (in de Garmin zit een hoogtemeter), komen we bij een splitsing en weten we niet meer waar we zijn. Het dichtstbijzijnde dorpje staat niet op de kaart. Even gevraagd aan een paar keurige heren die achter een glaasje thee zitten en we weten dat we naar Tiznit moeten. En dat hadden we nu juist willen overslaan! Maar goed, daar weten we de weg en zijn dus zo op de camping waar we vier dagen geleden ook waren. En heet dat het er was vandaag!! 39 graden! In de bergen was het heerlijk, maar hier! Lekker in de schaduw, pilsje erbij, best uit te houden want het is een heel droge warmte. Het is nu bijna half 12 in de avond en ik zit buiten te typen, nog steeds ruim 25 gr. wat een heerlijk klimaat! Bets kijkt naar P&W, we hebben tot nu toe overal tv ontvangst gehad.

woensdag 28 oktober 2009
Vandaag een rustdag, klussendag, effe hemmelen op z’n drents! Voor het eerst de stofzuiger “uit de kast”’ gehaald. En dat was nodig! De garage zat onder het rode woestijn zand en in de garage staan de fietsen en veel ander spul. De weg naar Fort Bou-Jerif was wat je noemt behoorlijk stoffig. Niet echt in de camper, maar via de ventilatiegaten in de opbergvakken was een hoop woestijnzand, heel fijn, binnen gekomen. In FBJ heb ik de ventilatiegaten dichtgemaakt en dat scheelde een boel. Mooi dicht laten! De zonnepanelen afgesopt, dat scheelt in de stroomopbrengst, het zelfde met de dakluiken. Ook het luchtfilter van de motor uitgeklopt, kan die ook weer ruimer ademhalen. Ik heb wel een nieuwe bij me, maar die komt er pas op als weer in Spanje zijn. Vanmorgen door de campingwacht een Marokkaanse gasfles laten bezorgen, 150 DH fles plus vulling. Omdat we koelen en koken op gas, ook op een camping, heb je na een week of 3-4 de fles wel leeg. En wie weet hebben we het gas nog nodig voor verwarming als we weer naar koudere streken trekken. Deze rode gasbus kunnen we overal omruilen, vulling kost ong €5,-. Kan ik geen gas voor tanken! De koppeling is hetzelfde als voor de Nederlandse/Duitse flessen en past goed in de gaskast. Terwijl we zo bezig zijn, komt de kapper langs; haute coiffeur staat op zijn witte schortjas. Mijn vrouw is kapster dus niets te verdienen coiffeur, maar daar denkt Bets anders over; als kapper en kapster onder elkaar krijgt zij voor €5,- een knipbeurt! Op de stoel, onder de luifel en onder het toeziend oog van enkele Nederlanders, wordt Bets geknipt. Die Nederlanders, die hier gisteren ook aankwamen, maken een reis door Marokko en gaan dan verder naar het zuiden naar Ghana. Hij heeft zelf een Toyota 4x4 omgebouwd tot camper, stoer ding hoor. Heb ik Jan V nog geadviseerd om te doen, maar Jan had daar andere gedachten over. Over Nederlanders gesproken; dit is pas het tweede stel dat we ontmoeten. We zien onderweg alleen maar Fransozen, vaak met een hele club. In de namiddag pakken we de fiets en trappen naar een plaatsje een paar kilometer terug. Onderweg zien we een paar vrouwen, in de zwarte doeken gewikkeld zoals alle vrouwen hier, die bij een hele oude put water halen. Aan een touw zit een plastic waterfles, dat is het enige verschil met de manier van waterhalen duizenden jaren geleden. Naast de put gaat een trap naar beneden, maar die is afgesloten met takkenbossen. Deze vrouwen willen wel met Bets op de foto, al moet dan wel de doek voor het gezicht; en zo lelijk zijn ze helemaal niet. Het zoontje komt aanrennen en laat een boekje zien met Arabische tekens en franse woordjes. Hij kan ook tellen in het Frans. 500 m verder staat een toeristenbus; de passagiers zijn uitgestapt om een plaatsje te bekijken. Wij komen aan de praat met een duitser die last heeft van seine Pumpe en daarom niet verder is gegaan. Zij doen Marokko in 14 dagen, kan ook. Als we terug komen op de camping, drinken we een borrel met Joke en Frans Meyer uit Hoevelaken en genieten, terwijl de zon ondergaat, van de geweldige natuur. Het is hier echt heel mooi!
Gisteren zijn we vroeg vertrokken uit Tiznit, na eerst voor 2,5Dh twee broden te hebben gekocht; dat zijn nog eens prijzen, hé Ko! Nog geen kwartje voor 2 broden. De eerste 20 km reden we door een saai landschap maar daarna werd het steeds mooier. Na 40 km zijn we rechtsaf geslagen naar Zaouia Sidi Ahmed Oumoussa, een bedevaartplaatsje op 10 km afstand. Daar staat een prachtige Marabout, dat is een graf van een heilige. Rondom dit graf liggen veel mensen begraven; zij geloofden dat de heiligheid ook op hun afstraalt. Van de bewaker mochten we het gebouw wel fotograferen, maar niet naar binnen, ook niet na een fooi! Verboden voor ongelovigen en bovendien was er een begrafenis o.i.d. aan de gang. We stonden nog niet stil of er kwamen een stel jochies aangerend die al snel begonnen te schooien om dirhams. Zo nadrukkelijk hadden we dat nog niet mee gemaakt. Een oudere meneer in een lange witte jurk brulde ze even flink toe en ze verdwenen. Toen we terugkwamen van de wandeling naar de Marabout, waren ze er weer. Maar toen deze arbeidersjongen op z’n Achterhoeks achter ut ’n hals kwam, wollen ze wel votwezen. Terug naar de hoofdweg; na TIGMI komt al snel de col de Kerdous. Het landschap doet denken aan de sawa’s van Bali, maar dan zonder water. Allemaal terrassen waar generaties lang aan gewerkt moet zijn. Onderweg hebben we ook verscheidene enorme huizen, paleizen, gezien. Dat zijn woningen van Marokkanen die het gemaakt hebben in de handel en zich nu hebben teruggetrokken in deze paleizen. Wat een verschil met de lemen huizen! Maar die verdwijnen langzamerhand en worden vervangen door kitscherige betonkolossen. Jammer! Voor we bij de camping “Les 3 Palmiers” in TAFRAOUTE aankomen, rijden we door een schitterend berglandschap. Het lijkt erop alsof de bergen bestaan uit een berg op elkaar gegooide stenen. Sommigen liggen angstig los op de helling; ik zou er voor geen goud onder willen wonen, maar de mensen hier zullen zich wel beschermt voelen door Allah, want zij hebben er pal onder mooie huizen gebouwd. Aan het einde van de middag, rond vier uur, lopen we het stadje door, naar de markt. Alles wat maar enigszins op een doek lijkt, wordt gebruikt om op te hangen als zonwering. Wat een gezellig zooitje! ’s Avonds zitten we nog lang buiten; het klimaat is hier op 1000m hoogte heel aangenaam. Hier houden we het wel een paar dagen uit!

zaterdag 24 oktober 2009
Sidi Ifni, een voormalige Spaanse vesting. Van hier uit werden de negerslaven, die uit de binnenlanden van Afrika werden aangevoerd, ingescheept en naar, voornamelijk, Zuid-Amerika vervoerd. Het is een aardig stadje met een mooie boulevard en een prachtige trap die naar de binnenstad leidt. Maar zoals zoveel oude, van oorsprong mooie dingen, verkeert de trap in een slechte toestand, jammer. Vanuit TIZNIT zijn we via een heuvelrug naar deze badplaats gereden, een prachtige tocht, vooral het stuk door de heuvels. Onderweg nog even gesproken met de Nederlandse fietser met zijn Whike; had weinig voordeel van zijn zeiltje gehad, geen wind. Tien km voor SIDI IFNI, hebben we de afslag naar het strand van LEGHZIRA genomen. Bovenop een plateau was vroeger een mooie CP, maar worden nu vakantiehuizen gebouwd. Het weggetje, onverhard maar goed te berijden, voert naar enkele hotelletjes waar een parkeerplaats is. Via trappen kom je aan het strand waar zich prachtige, rode rotsbogen hebben gevormd. Het gesteente is hier zeer zacht en heeft een fel rode kleur. Een schitterend stukje kust! In SIDI IFNI hebben we gekozen voor de gelijknamige camping; er zijn 2 camping vlak naast elkaar. Deze heeft het voordeel dat je zo door een poortje het strand op stapt. Prijs: €5,50 incl.stroom.Tijdens onze verkenning gisteren van het stadje kwamen we in de Souk aan de praat met Gerard Groenevelt, een man die al 9 jaar in zijn campertje woont en overal rondtrekt. In de patisserie hebben we, onder genot van een heerlijk drankje en een lekker gebakje, het gesprek voortgezet. Gerard is een gediplomeerd “verhalenverteller”. Hij had ook veel te vertellen! Voor 3 grote glazen vruchtensappen, vers geperst en drie gebak betaalde ik €4,50. In de Souk, een permanente markt waar je de dagelijkse boodschappen kunt doen, zie je prachtige, voor ons, vreemde dingen. Hier is het een langwerpig pleintje, langs de kanten de piepkleine winkeltjes en in het midden lange overdekte tafels waar de visboeren de vis verkopen. Het geheel is ongeveer 25 lang en 10 meter breed. Wel zijn op dit kleine stukje 3 slagers. De een verkoopt voornamelijk kippen, worden geplukt waar je bij staat, de andere twee voornamelijk geitenvlees. Op een tafeltje lagen de complete geitenkoppen! Eigenlijk moet ik zeggen dat het bokken waren, want de geslachte en gevilde beesten waren allemaal nog voorzien van het mannelijk watermerk! Hier hebben we groente gekocht; aardappels, granaatappels, courgettes, paprika’s en tomaten: ongeveer €1,50! Het leven is hier niet duur. En de zon schijnt iedere dag volop, temperatuur overdag 28 en ’s nachts 20 graden, heerlijk.

woensdag 21 oktober 2009
Vandaag weer op pad! Via Agadir, het toeristische centrum van Marokko, naar Tifnit.(Vlak voor Agadir ligt een landgoed van de koning van Saoudie Arabië, geheel ommuurd met om de vijftig meter een gewapende schildwacht voor de muur.) Een klein vissersnest aan een prachtige baai. Het is een kleine omweg, maar zo mooi!! De weg houdt vlak voor het dorpje op, zodat alle goederen moeten worden overgeladen op ezeltjes en de mens gaat hier te voet verder. In de rotswand zijn holen uitgegraven waar mensen in wonen. Die mogen er ’s avonds wel blijven, wij niet. Dus tegen een uur of drie de stoelen weer ingepakt en terug naar de hoofdweg, naar Tiznit, een centrumstadje tussen de kustplaatsjes en het Anti-Atlasgebergte. Niets bijzonder, maar daarom misschien wel bijzonder, hier zie je het echte Marokkaanse leven zoals dat hier redelijk in het zuiden wordt geleefd. Vrouwen lopen hier door spleetjes kijkend rond, maar ook lopen jonge jongens erbij zoals ze overal in het westen erbij lopen. Het centrum wordt ommuurd door een muur van gestampte klei. Op de fiets hebben we de stad doorkruist. Het “zakenleven” is hier nog als in de middeleeuwen georganiseerd; alle schoenmakers bij elkaar in een straatje. Alleen sandalen worden aangeboden, maar in vele soorten. Op de camping ontmoeten we een stel Nederlanders die op de fiets Parijs- Dakar doen. De organisatoren heten: Bike-Dreams (http://www.bike-dreams.com/) voor de fietsliefhebbers. Twee omgebouwde brandweerwagen functioneren als bevoorradingswagens. Het zijn wel geoefende fietsers, ong.120 km gemiddeld per dag. Een fietser heeft het zich gemakkelijk gemaakt: op een ligfiets met een zeiltje er op, een whike! Met een beetje wind haalt hij gemakkelijk 45-50 km/uur! Het landschap verandert langzaam: steeds minder Aganbomen, bijna geen bomen meer, op enkele palmbomen na. Een glooiend, bruin, kaal, stenig land. Weinig boeren meer; die er zijn liggen verschanst achter hoge muren. We komen langzamerhand in Afrikaanse sferen! De campers die we hier nog zien, zien er steeds meer uit als omgebouwde terreinwagens, wel stoer. Maar de wegen die we tot nu toe gehad hebben, zijn met onze Hymer ook goed te doen. Wel geregeld in de spiegel kijken als er een tegenligger aankomt: de Marokkaan haalt het liefst in als er een tegenligger aankomt. Hij gaat ervan uit dat iedereen een beetje opschuift, dan lukt het wel, met Allahs hulp!

dinsdag 20 oktober 2009
Vanmorgen besloten om morgen weer verder te trekken. Niet dat het ons hier niet bevalt, integendeel, het is hier fantastisch zou Ursel de Geer zeggen. Deze camping is echt van alle gemakken voorzien; openlucht zwembad, overdekt zwembad (alleen voor vrouwen!), restaurantje, winkeltje, prima sanitair, internet lokaal met 12 computers en een aantal plaatsen voor de laptop. Prachtig aangelegd met volop bloemen, bomen en planten. Gisteren heerlijk gezwommen in het zwembad, gelegen op bedden met een matras erop en verder niemand in het bad. Lang geleden dat we zo lux gekampeerd hebben, dit is geen camperen. Maar als we nu verder trekken, laten we de toeristenwereld achter ons, wordt alles primitiever, maar wel veel boeiender. Gisteren voor het eerst naar het restaurantje geweest en tajine gegeten. Wat dat is? Een soort stoofpot van olijven, vis, paprika’s, wortel, ui, knoflook, peterselie en kruiden. Dat alles wordt bereid in een aardewerkschotel, afgedekt met een soort puntmuts van aardewerk. In heel simpele restaurantjes staan die schotels op een houtskoolbrander te pruttelen, hier stond ie gewoon op het gasstel bij mamma Fatima in de keuken. Zag er netjes uit bij haar. Bier of wijn was er niet te krijgen, dus zelf de fles maar opgehaald, vond pappa prima! Het smaakte uitstekend en geen last van de ingewanden gehad. Prijs: 2 x tajine, cola en water: 116Dh. Vanavond gaan we er couscous eten. Achter op de Rubber Tramp hebben we nu een Marokkaans schilderwerkje! De kunstenaar van de camping, heeft prachtige taferelen op de sanitairblokken geschilderd, kwam langs om onze camper te beschilderen. Hadden geen interesse, maar we kwamen aan de praat over Marokko, de Islam en de toeristen. Gaf onze leuke tips en tenslotte hebben we toch maar een klein schilderijtje laten zetten op de achterkant; wij vinden het heel leuk. Kan er eventueel zo weer af! De temperatuur is geweldig: op het heets van de dag zo’n 28 graden, maar droog zodat je niet loopt te puffen, ’s nachts zo’n 20 graden; wat wil je nog meer? Heb gisteren Arganvruchten geplukt; die liggen nu in de zon te drogen. Hebben al een wijndoos vol walnoten uit Frankrijk, een zak vol hazelnoten en nu nog Argan vruchten!

Zaterdag 17 okt. 09
Rita, gefeliciteerd! Gisteravond al geskypt, zij het met enige moeite! Nu maar even op deze manier. We staan nu op een echte overwintercamping, ongeveer 25 km voor Agadir,maar de overwinteraars komen pas half december, heb ik van de receptionist begrepen. Het is een prachtige plek om een paar dagen te staan, alles is picobello. We zien voor het eerst een Nederlands echtpaar staan; zij zijn eerst door de bergen gegaan en gaan nu langs de kust terug. Voor ons nog een 100 km dan zijn wij aan de zuidelijkste punt van onze rondreis door Marokko aangeland. Agadir was tot 2005 het paradijs voor de “wilde” camperaars. Op sommige plekken stonden wel 1000 campers langs de kust. Allemaal voorbij! Mag niet meer. Er worden in recordtempo campings gebouwd, maar in de winter is het overvol. We hadden vandaag een prachtige route; door het gebied van de huile d’Argan, olie geperst uit de arganboompit. Deze bomen komen alleen in deze streek van Marokko voor, nergens anders op de wereld. De vruchten zijn het lievelingskostje van de geiten; als echte klimgeiten klimmen ze boven in de bomen om de vruchten te pakken te krijgen. De pitten worden vervolgens uit de mest van de geiten verzameld en gedroogd. Ze zullen ook wel op een normale manier geplukt worden, maar dat hebben we niet gezien. We hebben bij een coöperatie van vrouwen een paar flesjes gekocht. Hier werken alleen vrouwen die de gedroogde vruchten uit de bast kloppen, de vrucht lijkt op een amandel. Die wordt geperst. De olie is ontzettend duur, een flesje van een ½ litertje kost €14,-. Onderweg wordt deze olie ook door boeren aangeboden, maar is vaak versneden. De coöperaties worden gesteund door Europa en een aantal andere landen, waaronder Canada. Naast de coöperatie, heeft de slager zijn handel. Op het moment dat we er langs kwamen, werd een lading geitjes uitgeladen uit een pick-up. De pootjes werden aan elkaar gebonden en de geitjes werden op een hoop gelegd. De slager bracht ze met een kruiwagen achter zijn bedoening. De dorpen van enige omvang zijn zogenaamde “marktdorpen”. Daar worden dus de boodschappen gedaan. Het land is ongelooflijk uitgedroogd en verweerd. Regent het een keer flink, spoelt de grond weg. Als we over een bergkam komen, 350m hoog, ligt plotseling een groen dal voor ons. In het dorp, TAMRI, wordt de plaatselijke specialiteit, klein banaantjes, verbouwd en verkocht. 8 Dh p/kg. Een ongelooflijk contrast dit groene dal met het overige gebied. We werden vandaag voor het eerst gevraagd naar “stylo”, pen. De geitenhoeder heeft er een gekregen.

vrijdag 16 oktober 2009
Op de fiets naar Essasouira geweest, gemakkelijk hoor die fietsen bij je! Een prachtige boulevard loopt langs de kust naar de Centre Ville, het is overal aangegeven in het Arabisch en het Frans. Voor het eerst komen we hier in een echt toeristen centrum; veel buitenlanders en zowaar spreken we een Nederlands gezin. Het oude centrum is boordevol toeristen troep. Opvallend dat hier veel houtsnijwerk verkocht wordt. Het is het hout van de Thuja, een conifeer soort. Ook hier weer een dikke muur met veel kanonnen, die de stad omgeeft. Om een uur of 1 gaan de moslims naar de moskee. Het is er zo vol binnen, dat buiten op het plein wel 100 mannen geknield liggen te bidden. Deze stad wordt omschreven als de meest winderige stad van Marokko, dat trekt weer veel kitesurfers. Ook was het een centrum voor hippies van all over the World, er zijn er nog enkelen van achtergebleven. In het centrum lopen de straten parallel of staan haaks op elkaar; in 1760 liet de sultan een gevangen genomen fransman de stad opnieuw ontwerpen. Goedkope architekt!Morgen rijden we naar Agadir, het is de bedoeling dat we daar een dag of wat blijven. Het weer is nog steeds prachtig, hoewel vanmiddag de mist weer het land in trok. Wordt het gelijk een stuk frisser: nu om 17.30 ned.tijd is het 23 gr. In Marokko is het nu nog 2 uur vroeger, dus 15.30 uur. Omstreeks deze tijd komen de campers binnen rijden. Opvallend is dat de fransen altijd in blokken gaan staan; allemaal met de camperdeur naar elkaar toe